Wyszukaj w słowniku

ABY Spójnik wprowadzający zdanie podrzędne, najczęściej okolicznikowe celu, czyli takie, które wskazuje na cel czynności, o której mowa w zdaniu nadrzędnym, np.: Halinka kupiła córce futro, aby nie marzła w czasie ostrej zimy.

UWAGA: Po spójniku aby nie stosujemy trybu przypuszczającego: Popr. Chcę, aby świat był lepszy. (nie: !Chcę, aby świat byłby lepszy.). Końcówki osobowe są bezpośrednio przyłączane do spójnika aby, a nie do formy osobowej czasownika: popr. Kierownik zmusił nas, abyśmy wykonali tę pracę. Rodzice Oli chcieli, abyście przyszli jutro. (nie: !Kierownik zmusił nas, aby wykonaliśmy tę pracę.! Rodzice Oli chcieli, abyście przyszli jutro.). Jeżeli zdanie główne i zdanie podrzędne, które rozpoczyna spójnik by, mają ten sam podmiot, to w zdaniu podrzędnym wystąpi bezokolicznik, np. Nauczyciele spotkali się, aby omówić sprawy wychowawcze. Jeżeli natomiast w zdaniu podrzędnym wprowadzonym przez spójnik by występuje podmiot inny niż w zdaniu głównym, to wówczas orzeczenie w zdaniu podrzędnym występuje w czasie przeszłym, a do spójnika przyłącza się końcówki osobowe, np. Janek prosił, abyśmy go kiedyś odwiedzili. Spójnik aby ma charakter książkowy, odpowiada mu znaczeniowo bardziej potoczne żeby.